عَمّارِ کِنانی
بن یاسر
بن عامر
بن مالک
بن کنانة
بن قیس
بن حصین
بن وذیم
کنانی
مذحجی
عنسی
قحطانی ،
مکنی به ابوالیقظان .
وی از قبیلۀ بنی ثعلبة
بن عوف
بن حارثة
بن عامر
بن یام
بن عنس
بن مالک عنسی ،
و حلیف بنی مخزوم بود
و مادرش « سمیّة » مولای بنی مخزوم بوده است .
وی و پدرش از نخستین کسانی بودند که به اسلام گرویدند
و در راه نشر دینِ خداوند رنج و عذاب فراوانی متحمل شدند.
و بارها پیغمبر اکرم (ص) بدانها میفرمود:
«صبراً آل یاسر موعدکم الجنة».
تولد عمار بن یاسر در سال ٥٧ پیش از هجرت بود
و با پیغمبر اکرم (ص) به مدینه مهاجرت کرد
و در تمام غزوات شرکت داشت ،
از جمله در غزوۀ یمامه که گوشهایش قطع شد.
پیغمبر اکرم (ص) عمار را لقب «الطیب المطیب » داده بود،
و درحدیثی است که
«عمار را در انتخاب دو امر مختار نکردند،
مگر اینکه ارجح و اصح آن را برگزیده باشد».
عاصم
به نقل از زر
از عبدالله،
وی را جزء هفت تن مسلمانی آورده است که
نخستین بار اسلام خویش را آشکار و علنی ساختند.
عمار بن یاسر نخستین کسی در اسلام بود که
مسجد بنا کرد و آن مسجد «قُبا» در مدینه بوده است .
در سال ٢١ ه.ق
معین و دستیار سعد بن ابی وقاص والی کوفه بود
و در سال ٢٢ ه.ق
خلیفۀ دوم
ولایت آن شهر را به وی واگذار کرد
و پس از چندی معزول ساخت .
و در واقعۀ جمل و صفین
با حضرت علی (ع) شرکت داشت .
و سرانجام در سال ٣٧ ه.ق
در جنگ صفین
در سنّ ٩٣ سالگی بشهادت رسید.
از پیغمبر اکرم (ص) دربارۀ عمار
نقل کنند که فرموده است :
«عمار را گروه گمراهان به قتل خواهند رساند».
مجموعا ٦٢ حدیث به عمار بن یاسر نسبت داده شده است .
عمار یاسر بسبب زهد و تقوای بسیاری که داشت
در ادبیات فارسی نمونه و مثالی از تعبد و پرهیزکاری گشته.