طوافِ کعبۀ دل کن اگر دلی داری
دل ست کعبۀ معنی تو گِل چه پنداری؟

طوافِ کعبۀ صورت حقّت بدان فرمود
که تا به واسطۀ آن «دلی به دست آری»

هزار بار پیاده طواف کعبه کنی
قبولِ حق نشود «گر دلی بیازاری»

بده تو ملکت و مال و «دلی به دست آور»
که «دل» ضیا دَهَدَت در لَحَد شبِ تاری

هزار بَدرِۀ زر گر بَری به حضرتِ حقّ
حقّت بگوید: دل آر؛ اگر به ما آری

که سیم و زر بر ما لاشَیءَ ست، بی مقدار
دل ست مَطلَبِ ما، گر مرا طلبکاری

ز عرش و کرسی و لوح قلم فزون باشد
دل خراب که آن را کهی بنشماری

مدار خوار دلی را اگر چه خوار بود
که بس عزیزِ عزیز ست دل در آن خواری

دلِ خراب چو مَنظَرگَهِ إلاه بُوَد
زهی سعادتِ جانی که کرد معماری

عمارتِ دلِ بیچارۀ دو صدپاره
ز حجّ و عمره بِه آید به حضرت باری

کنوزِ گنجِ الهی دلِ خراب بود
که در خرابه بود دفن گنج بسیاری

کمر به خدمت دلـها ببند چاکروار
که برگشاید در تو طریقِ اسراری

گرت سعادت و اقبال گشت مطلوبت
شوی تو طالب دلـها و کبر بگذاری

چو همعِنان تو گردد عنایت دلـها
شود ینابعِ حِکمَت ز قلبِ تو جاری

روان شود ز لسانت چو سیل آبِ حیات
دَمَت بُوَد چو مسیحا دوای بیماری

برای «یک دل» موجود گشت هر دو جهان
شنو تو نکتۀ «لولاک» از لبِ قاری

وگر نه، کون و مکان را وجود کی بودی
ز مهر و ماه و ز ارض و سمای زنگاری؟

«خموش»، وصفِ دل اندر بیان نمیـگنجد
اگر به هر سر مویی دو صد زبان داری
دیوان شمس تبریزی
اثر مولانا
قرن 7 ه.ق.