ابویعقوب السکاکي

یاقوت در معجم الادباء گوید : ابویعقوب سکاکی از اهل خوارزم علامه و امام در عربیّت و معانی و بیان و ادب و عروض و شعر و متکلم و فقیه و متفنن در علوم بسیار و او یکی از افاضل عصر است که آوازه و ذکر او به همه جا رسیده است. مولد او به سال ٥٥٤ ه.ق. بود و کتاب «مفتاح العلوم» تصنیف کرد در دوازده علم در غایت حسن و نیکویی و جز آن نیز او را کتابها ست و امروز به بلدۀ خوارزم در حیات است.

امام سكاكى‏ از فضلاى روزگار و علماى عاليمقدار است ... گويند در اوايل حال به آهنگرى مشغول بود ... به مدرسه رفت و در آن وقت سى سال از عمر وى گذشته بود مدرس با او خطاب كرد كه شايد خاطر تو به تعليم علم مسامحت ننمايد اول تو را امتحان كنم و اين مسئله كه از مسائل اجتهاديه شافعي ست به او تعليم نمود كه « قال الشيخ جلد الكلب يطهر بالدباغة » سكاكى هزار نوبت اين مسئله را تكرار كرده چون روز ديگر به حوزۀ درس حاضر شد مدرس با او گفت كه درس گذشته را بيان نماى سكاكى‏ بر زبان آورد كه « قال الكلب جلد الشيخ يطهر بالدباغة » مردم آغاز خنده نمودند استاد ايشان را منع كرده كلمه ديگر او را تعليم نموده سكاكى‏ ده سال رنج بسيار برد و كارى نتوانست ساخت لاجرم دلتنگ شده روى به صحرا و كوه نهاد، روزى در كوهها ميگشت بموضعى رسيد كه قطرات آب از بالا ميچكيد سوراخى در دل حجر كرده بود سكاكى‏ آن حال را ملاحظه نموده با خود گفت آخر دل تو از سنگ سخت‏تر نخواهد بود همان لحظه مراجعت نموده به عزمى ثابت و نيتى راسخ به تحصيل اشتغال نمود لاجرم خداوند جل ذكره ابواب علوم بر روى او مفتوح ساخته و از امثال و اقران گوى مسابقت درربود گويند مدت سى سال تحصيل‏ نمود. 

السَّكَّاكي (555 - 626 ه.ق. 1160 - 1229 م.) يوسف بن أبي بكر بن محمد بن علي السكاكي الخوارزمي الحنفي أبو يعقوب، سراج الدين: عالم بالعربية و الأدب. مولده و وفاته بخوارزم. من كتبه «مفتاح العلوم» و «رسالة في علم المناظرة».